Netcapaciteit bepaalt hoeveel vermogen je elektrische aansluiting aankan voor laadinfrastructuur. Voor bedrijven die elektrisch laden willen faciliteren is dit de beschikbare ruimte op hun netaansluiting, uitgedrukt in kilowatt (kW) of ampère (A). Een standaard kantooraansluiting heeft bijvoorbeeld 3x80A, terwijl een laadpaal voor elektrische auto’s tussen de 3,7 kW en 350 kW kan vragen. Het verschil tussen je totale netcapaciteit en het huidige verbruik bepaalt hoeveel laadvermogen je kunt toevoegen zonder kostbare netuitbreiding.
Wat is netcapaciteit en waarom is het belangrijk voor elektrisch laden?
Netcapaciteit is het maximale elektrische vermogen dat je aansluiting kan leveren, gemeten in kilowatt (kW) of kilovoltampère (kVA). Voor elektrisch laden betekent dit de hoeveelheid stroom die beschikbaar is voor laadpalen naast je reguliere bedrijfsverbruik. Deze capaciteit wordt bepaald door je netaansluiting en de hoofdzekering.
Bij netcapaciteit maken we onderscheid tussen technische netcapaciteit en gecontracteerde netcapaciteit. De technische netcapaciteit is het fysieke maximum dat je aansluiting technisch kan leveren, bepaald door kabels, transformatoren en beveiligingen. De gecontracteerde netcapaciteit is het vermogen dat je contractueel hebt afgenomen bij je netbeheerder en waarvoor je capaciteitstarieven betaalt. Deze gecontracteerde capaciteit ligt vaak lager dan de technische capaciteit om kosten te beheersen.
Het beschikbare vermogen op een locatie hangt af van verschillende factoren. Je huidige netaansluiting heeft een vastgestelde capaciteit, bijvoorbeeld 3x80A voor kleinere bedrijven of 3x250A voor grotere locaties. Hiervan gebruik je al een deel voor verlichting, verwarming, productieprocessen en andere apparatuur. De beschikbare ruimte voor laadpunten wordt bepaald door het verschil tussen je netaansluiting en je huidige piekverbruik aan energie.
Naast de hoofdnetaansluiting spelen verdeelkasten een cruciale rol in de beschikbare capaciteit. Een subverdeelkast achter de hoofdverdeelkast heeft zijn eigen technische capaciteit die vaak lager is dan de hoofdaansluiting. Deze technische capaciteit van verdeelkasten wordt bepaald door de hoofdschakelaar, de kabeldiameter en de beveiligingen. Wanneer je laadpalen aansluit op een subverdeelkast, ben je beperkt door de laagste capaciteit in de keten – dit kan de subverdeelkast zijn in plaats van je hoofdaansluiting.
Regelmatig wordt het totale laadvermogen berekend door het aantal laadstations te vermenigvuldigen met het vermogen per station. Bij 10 laadstations van 11kW resulteert dit in een vereist vermogen van 110kW / 160A. In werkelijkheid is deze berekening echter overdreven. Het werkelijk benodigde laadvermogen bepaal je beter door uit te gaan van het vereiste vermogen voor 1 doorsnee laadsessie. Voorbeeld: 24kW gedurende 6 uur resulteert in 4kW vereist vermogen per laadstation. Voor een laadlocatie pas je dit aan voor simultane bezetting naar 3,5kW per laadstation. Voor 10 laadstations is dan 35kW voldoende. Om sneller te kunnen laden tijdens goedkope stroomtarieven of bij beschikbaarheid van zonne-energie, voeg je 30% extra vermogenscapaciteit toe. Deze methode bepaalt de geschiktheid van je netverbinding. Met slimme laadoplossingen kun je de beschikbare stroom goed verdelen over meerdere laadpalen. Zo zorg je ervoor dat er altijd genoeg stroom is voor alle auto’s die moeten laden. Bedrijven moeten hier rekening mee houden bij hun plannen. Te weinig capaciteit kan zorgen voor stroomuitval of dure aanpassingen aan het elektriciteitsnet.
Hoeveel netcapaciteit heb je nodig voor verschillende laadoplossingen?
Het benodigde vermogen laadpaal voor een doorsnee laadsessie is bepalend voor de capaciteitsbehoefte, niet het maximale technische vermogen van elk laadpunt. Een enkele AC-laadpaal vraagt tussen 3,7 kW (1x16A) voor langzaam laden tot 22 kW (3x32A) voor sneller laden. Voor meerdere laadpunten bereken je eerst het werkelijke verbruik per sessie, waarna je een correctie toepast voor gelijktijdige bezetting en gelijktijdig laden.
Voor verschillende bedrijfssituaties gelden andere capaciteitsbehoeften:
- Kantoren met 10 laadpunten van 11 kW: werkelijke behoefte 55-77 kW na correctie voor gelijktijdigheid
- Logistieke centra met DC-snelladers: zeer situatie afhankelijk. Hoeveel kWh moet er in hoeveel tijd geladen moet worden? Hoeveel voertuigen tegelijk?
- Parkeerterreinen met 20 publieke laders: 80-110 kW na toepassing gelijktijdigheidsfactor
- Hotels met 5 bestemmingsladers: 28-77 kW voor overnight charging na correctie
Bij berekeningen is de gelijktijdigheidsfactor cruciaal voor een realistische inschatting. In de praktijk laden zelden alle auto’s tegelijk op vol vermogen. Voor kantoren ligt deze correctiefactor rond 0,5-0,7 (50-70% gelijktijdigheid), voor publieke locaties vaak lager. Met load balancing systemen kun je de beschikbare netcapaciteit elektrisch laden dynamisch verdelen.
Hoe bereken je de benodigde netcapaciteit voor jouw laadplein?
Voor een accurate capaciteitsberekening laadpalen volg je een stapsgewijze aanpak. Begin met het inventariseren van het aantal elektrische voertuigen dat nu en in de toekomst moet laden. Tel daarbij zowel lease-auto’s van medewerkers als bedrijfswagens en mogelijk bezoekers.
De berekening gebeurt in vier stappen:
- Bepaal het aantal voertuigen en hun laadbehoeften (dagelijkse kilometers)
- Identificeer piekmomenten (meestal 8:00-10:00 voor kantoren)
- Pas de gelijktijdigheidsfactor toe (0,5-0,8 afhankelijk van gebruik)
- Voeg 20% veiligheidsmarge toe voor toekomstige groei
- Voeg 20% marge toe voor smart charging ruimte.
Een praktische formule voor facilitair managers: (aantal laadpunten x vermogen voor gemiddelde laadsessie x gelijktijdigheidsfactor) + groeiruimte + smart charging ruimte. Voor 20 laadpunten met gemiddelde sessies van 5kW met factor 0,6 wordt dit: (20 x 5 x 0,6) x 1,2 x 1,2 = 60 x 1,44 = 86,4 kW Deze vuistregel geeft een eerste inschatting voor budgettering en planning. Houd rekening met je huidige piekverbruik om te bepalen of uitbreiding nodig is.
Wat zijn de kosten van netcapaciteitsuitbreiding voor laadinfrastructuur?
De kosten voor uitbreiding van je netaansluiting elektrisch laden bestaan uit eenmalige aansluitkosten en structurele capaciteitskosten. Netbeheerders rekenen voor uitbreiding verschillende tarieven, afhankelijk van de benodigde verzwaring en afstand tot het dichtstbijzijnde verdeelstation.
De kostenstructuur omvat verschillende componenten. Eenmalige kosten betaal je voor de fysieke aansluiting, nieuwe kabels en aanpassingen in het verdeelstation. Deze kunnen oplopen afhankelijk van de complexiteit. Maandelijkse capaciteitskosten betaal je voor het gereserveerde vermogen, ongeacht het werkelijke gebruik. Deze transportkosten verschillen per netbeheerder en regio.
Voor de exacte tarieven kun je kijken bij de tariefbladen van de netbeheerders: Liander tariefblad nieuwe aansluitingen, Stedin tariefblad aansluitingen en Enexis tariefblad nieuwe aansluitingen. Je betaalt twee dingen voor je netaansluiting: – Een vast bedrag voor je contractvermogen (hoeveel vermogen je hebt afgesproken) – Een bedrag voor je hoogste verbruik in een maand De gemiddelde kosten per kW contractvermogen zijn €2,33 per maand (laagspanning) en €1,86 per maand (middenspanning). Dit komt neer op €27,96 per jaar (laagspanning) en €22,32 per jaar (middenspanning). Ook als jij geen netcongestie probleem hebt loont het om je maximale vermogen in de hand te houden. Voorbeeld: als je 50kW extra vermogen nodig hebt, betaal je per jaar: – Laagspanning: 50kW × €27,96 = €1.398 per jaar – Middenspanning: 50kW × €22,32 = €1.116 per jaar
Uitbreiding is niet altijd nodig. Met slimme alternatieven zoals dynamisch energiemanagement laadplein kun je vaak binnen je huidige capaciteit blijven. De ROI-afweging hangt af van gebruiksintensiteit, groeiverwachtingen en beschikbare alternatieven. Voor bedrijven met wisselend verbruik overdag kan load balancing een uitbreiding jaren uitstellen, terwijl 24/7 operaties met constante laadbehoefte mogelijk direct moeten investeren in extra capaciteit.
Welke slimme oplossingen zijn er bij beperkte netcapaciteit?
Bij beperkte netcapaciteit bieden innovatieve oplossingen uitkomst zonder kostbare netuitbreiding. Dynamisch load balancing verdeelt het beschikbare vermogen intelligent over actieve laadpunten, waarbij prioriteit gegeven wordt aan voertuigen die het meest nodig hebben. Dit systeem voorkomt overbelasting door continu de netbelasting en het EV laden te monitoren.
Slim laden met een energiemanagementsysteem gaat verder dan alleen verdelen. Het systeem houdt rekening met:
- Real-time gebouwverbruik en beschikbare restcapaciteit
- Laadprioriteiten op basis van vertrektijden en batterijstatus
- Integratie met zonnepanelen voor maximaal gebruik eigen opwek
- Batterijopslag voor piekverschuiving en extra laadcapaciteit
Peak shaving technieken verlagen de maximale stroomafname door energie uit batterijen te gebruiken tijdens piekuren. Praktijkvoorbeelden tonen aan dat bedrijven met 100 kW aansluiting toch 150 kW aan laadvermogen kunnen faciliteren door slim combineren van technieken. Een logistiek centrum met beperkte capaciteit installeert bijvoorbeeld batterijen die ’s nachts opladen met goedkope stroom en overdag de snelladers ondersteunen. Zo blijft de infrastructuur binnen de limieten van de bestaande aansluiting terwijl de laadcapaciteit verdubbelt.
Hoe voorkom je capaciteitsproblemen bij groei van je wagenpark?
Toekomstbestendige planning voorkomt dat je later tegen capaciteitsgrenzen aanloopt. Een gefaseerde uitrolstrategie begint met basisinfrastructuur die makkelijk uit te breiden is. Installeer bekabeling en leidingwerk voor toekomstige laadpunten direct, ook als je begint met enkele laders. Dit scheelt later graafwerk en installatiekosten.
Schaalbare infrastructuur ontwerpen betekent vooruitdenken in modulaire systemen. Kies voor:
- Energiemanagementsystemen die meegroeien van 10 naar 100 laadpunten
- Voorzieningen voor toekomstige batterijopslag en zonnepanelen
- Ruimte in schakelkasten voor uitbreiding zonder complete vervanging
- Software die nieuwe laadpunten automatisch integreert
Monitoring en data-analyse helpen bij optimalisatie van bestaande capaciteit. Door laadpatronen te analyseren, ontdek je onbenutte capaciteit en piekmomenten. Deze inzichten bepalen wanneer investeren in extra netcapaciteit nodig is versus uitbreiding van slimme systemen. De rol van project ontwikkeling is cruciaal voor duurzame groei: professionele planning anticipeert op toekomstige behoeften en integreert nieuwe technologieën naadloos in bestaande infrastructuur.
Met de juiste aanpak en slimme oplossingen hoeft beperkte netcapaciteit geen belemmering te zijn voor elektrisch laden. Door slim te plannen, innovatieve technieken toe te passen en gefaseerd uit te rollen, creëer je een toekomstbestendige laadinfrastructuur die meegroeit met je organisatie. Wil je weten welke oplossing het beste past bij jouw situatie? Neem contact op voor persoonlijk advies over de optimale inrichting van je laadinfrastructuur.